مصاحبه دکتر زالی به مناسبت روز ملی صادرات
اقتصاد دانش بنیان با هدف رشد سریع صادرات فناوری و تجهیزات پیشرفته، اولویت اصلی کشورمان بوده است. برای دریافت دیدگاه درستی از این مسئله، با جناب آقای دکتر زالی، مدیرعامل شرکت سرمایه گذاری خطرپذیر فناوری های نوین سروش سپهر که با هدف سرمایه گذاری در شرکت های دانش بنیان تاسیس شده است، صحبت کردیم.
مدیرعامل شرکت فناوری های نوین سروش سپهر گفت : “دولت هدف بلندپروازانه ای را تعیین کرد که صادرات دانش بنیان ۳۰ درصد از صادرات غیرنفتی را تا سال 2025 به خود اختصاص دهد. در حال حاضر این رقم در حدود ۱۵ درصد است، از حدود ۵ درصد در یک دهه قبل. پیشرفت قابل توجهی حاصل شده است، اما تلاش بیشتری باید برای حفظ این رشد انجام شود.”
وی معتقد است سرمایه انسانی نقطه قوت اصلی ایران در توسعه صنایع دانش بنیان بوده است.
“دانشگاههای ما در رشته های مختلف مورد نیاز پیشرفت کشور، فارغالتحصیلان بسیاری را به جامعه تحویل می هند که مشتاق به استفاده از مهارتهای خود هستند. به عنوان مثال ما شاهد رشد نمایی استارت آپ های نوآورانه، به ویژه در حوزه ICT بوده ایم. “
با این حال، او هشدار می دهد که آموزش با کیفیت و توسعه مهارت هنوز ناکافی است.
زالی گفت : «شرکت های دانش بنیان باید چشم انداز رشد و توسعه خود را صادرات محصولات به کشور های هدف در نظر بگیرند، و اگر این نگاه در سطوح تصمیم گیری شرکت ها وجود نداشته باشد، با توجه به اشباع بازار داخل، در آینده محکوم به شکست هستند.
به همین دلیل، شرکت های دانش بنیان باید سازوکار صادرات محصولات خود را در اولویت قرار دهند.
از طرف دیگر، دولت نیز در حوزه صادرات محصولات دانش بنیان باید بستر ها، ابزار ها و راه های لازم را فراهم و تسهیل نماید. در حال حاضر معاونت علمی، فناوری و اقتصاد دانش بنیان ریاست جمهوری با ایجاد پاویون های تخصصی صادراتی در نمایشگاه های بین المللی به جهت معرفی محصولات دانش بنیان قدم ابتدایی را برداشته، اما، تا فضای مطلوب صادراتی برای محصولات دانش بنیان فاصله زیادی داریم. در حال حاضر بخش اعظمی از شرکت های دانش بنیان (محصولات دانش بنیان) امکان دستیابی به بازار های هدف بین المللی را ندارند.»
به گفته مدیرعامل Sepehr CVC، "دولت حمایت های مالی و مشوق های خوبی برای شرکت های دانش بنیان برای رونق صادرات ارائه کرده است. اما برای ایجاد قطب های نوآوری در سطح جهانی، ابتدا باید سطح تفکر خود را از داخل کشور به سطح جهانی و منطقه ای برسانیم و سپس با بهم رسانی ظرفیت ها و متمرکز کردن بازیگران مهم داخل کشور، قطعا جذابیت لازم برای ورود سرمایه گذار خارجی هم ایجاد خواهد شد.“
مدیر عامل شرکت فناوری های نوین سروش سپهر تمرکز ظرفیت های سرمایه گذاری های داخلی را راهی برای ایجاد قطب های نوآوری در سطح جهانی و پس از آن ورود سرمایه گذاران خارجی مطرح کرد.
مدیرعامل شرکت فناوری های نوین سروش سپهر خاطرنشان کرد: ”حوزه های نرم افزار، فین تک، کشاورزی، پزشکی، معدن، ماشین آلات و تجهیزات و انرژی پتانسیل زیادی برای ایران دارند. استارت آپ های ما قبلاً اپلیکیشن هایی در سطح استاندارد های جهانی و خدمات دیجیتالی در زمینه بازی و تجارت الکترونیک ایجاد کرده اند." اما او اذعان کرد که تبدیل نمونه های اولیه به تولید انبوه همچنان دشوار است.
او در مورد تحقیق و توسعه و تجاری سازی گفت: "بازده تحقیقات دانشگاهی افزایش یافته است، اما ارتباطات صنعتی کمتر از حد مطلوب است. تنها همکاری متمرکز میتواند نوآوری را به سمت نیازهای بازار و صادرات سوق دهد."
او همچنین ایجاد مشوق هایی را برای حفظ استعدادها و جذب کارشناسان برای انتقال فناوری توصیه کرد.
مدیرعامل Sepehr CVC در پاسخ به نقش این شرکت در حل این مسئله افزود:
«هدف گذاری سرمایه گذاری و تامین مالی صادرات دانش فنی و محصولات دانش بنیان ایرانی دارای فناوری پیشرفته، به کشورهای نیازمند فناوری در اولویت فعالیت های شرکت قرار داشته، و طرح هایی که رویکرد صادرات محور داشته باشند در اولویت سرمایه گذاری توسط شرکت قرار دارند.»
در خاتمه، دکتر زالی، مدیرعامل شرکت فناوری های نوین سروش سپهر مجدداً تأکید کرد که تحقق اهداف اقتصاد دانش بنیان کشور مستلزم یک مأموریت ملی است که در حوزه سیاست، زیرساخت، آموزش و پژوهش قرار دارد. او بیان کرد: «با توجه به جمعیت ما، فرصتها بسیار زیاد است. با مشارکت استراتژیک بخش دولتی و خصوصی، ایران میتواند از نقاط قوت خود برای تبدیل شدن به یک مرجع صادرکننده دانش بهره برداری کند.»
اقتصاد دانش بنیان با هدف رشد سریع صادرات فناوری و تجهیزات پیشرفته، اولویت اصلی کشورمان بوده است. برای دریافت دیدگاه درستی از این مسئله، با جناب آقای دکتر زالی، مدیرعامل شرکت سرمایه گذاری خطرپذیر فناوری های نوین سروش سپهر که با هدف سرمایه گذاری در شرکت های دانش بنیان تاسیس شده است، صحبت کردیم.
مدیرعامل شرکت فناوری های نوین سروش سپهر گفت : “دولت هدف بلندپروازانه ای را تعیین کرد که صادرات دانش بنیان ۳۰ درصد از صادرات غیرنفتی را تا سال 2025 به خود اختصاص دهد. در حال حاضر این رقم در حدود ۱۵ درصد است، از حدود ۵ درصد در یک دهه قبل. پیشرفت قابل توجهی حاصل شده است، اما تلاش بیشتری باید برای حفظ این رشد انجام شود.”
وی معتقد است سرمایه انسانی نقطه قوت اصلی ایران در توسعه صنایع دانش بنیان بوده است.
“دانشگاههای ما در رشته های مختلف مورد نیاز پیشرفت کشور، فارغالتحصیلان بسیاری را به جامعه تحویل می هند که مشتاق به استفاده از مهارتهای خود هستند. به عنوان مثال ما شاهد رشد نمایی استارت آپ های نوآورانه، به ویژه در حوزه ICT بوده ایم. “
با این حال، او هشدار می دهد که آموزش با کیفیت و توسعه مهارت هنوز ناکافی است.
زالی گفت : «شرکت های دانش بنیان باید چشم انداز رشد و توسعه خود را صادرات محصولات به کشور های هدف در نظر بگیرند، و اگر این نگاه در سطوح تصمیم گیری شرکت ها وجود نداشته باشد، با توجه به اشباع بازار داخل، در آینده محکوم به شکست هستند.
به همین دلیل، شرکت های دانش بنیان باید سازوکار صادرات محصولات خود را در اولویت قرار دهند.
از طرف دیگر، دولت نیز در حوزه صادرات محصولات دانش بنیان باید بستر ها، ابزار ها و راه های لازم را فراهم و تسهیل نماید. در حال حاضر معاونت علمی، فناوری و اقتصاد دانش بنیان ریاست جمهوری با ایجاد پاویون های تخصصی صادراتی در نمایشگاه های بین المللی به جهت معرفی محصولات دانش بنیان قدم ابتدایی را برداشته، اما، تا فضای مطلوب صادراتی برای محصولات دانش بنیان فاصله زیادی داریم. در حال حاضر بخش اعظمی از شرکت های دانش بنیان (محصولات دانش بنیان) امکان دستیابی به بازار های هدف بین المللی را ندارند.»
به گفته مدیرعامل Sepehr CVC، "دولت حمایت های مالی و مشوق های خوبی برای شرکت های دانش بنیان برای رونق صادرات ارائه کرده است. اما برای ایجاد قطب های نوآوری در سطح جهانی، ابتدا باید سطح تفکر خود را از داخل کشور به سطح جهانی و منطقه ای برسانیم و سپس با بهم رسانی ظرفیت ها و متمرکز کردن بازیگران مهم داخل کشور، قطعا جذابیت لازم برای ورود سرمایه گذار خارجی هم ایجاد خواهد شد.“
مدیر عامل شرکت فناوری های نوین سروش سپهر تمرکز ظرفیت های سرمایه گذاری های داخلی را راهی برای ایجاد قطب های نوآوری در سطح جهانی و پس از آن ورود سرمایه گذاران خارجی مطرح کرد.
مدیرعامل شرکت فناوری های نوین سروش سپهر خاطرنشان کرد: ”حوزه های نرم افزار، فین تک، کشاورزی، پزشکی، معدن، ماشین آلات و تجهیزات و انرژی پتانسیل زیادی برای ایران دارند. استارت آپ های ما قبلاً اپلیکیشن هایی در سطح استاندارد های جهانی و خدمات دیجیتالی در زمینه بازی و تجارت الکترونیک ایجاد کرده اند." اما او اذعان کرد که تبدیل نمونه های اولیه به تولید انبوه همچنان دشوار است.
او در مورد تحقیق و توسعه و تجاری سازی گفت: "بازده تحقیقات دانشگاهی افزایش یافته است، اما ارتباطات صنعتی کمتر از حد مطلوب است. تنها همکاری متمرکز میتواند نوآوری را به سمت نیازهای بازار و صادرات سوق دهد."
او همچنین ایجاد مشوق هایی را برای حفظ استعدادها و جذب کارشناسان برای انتقال فناوری توصیه کرد.
مدیرعامل Sepehr CVC در پاسخ به نقش این شرکت در حل این مسئله افزود:
«هدف گذاری سرمایه گذاری و تامین مالی صادرات دانش فنی و محصولات دانش بنیان ایرانی دارای فناوری پیشرفته، به کشورهای نیازمند فناوری در اولویت فعالیت های شرکت قرار داشته، و طرح هایی که رویکرد صادرات محور داشته باشند در اولویت سرمایه گذاری توسط شرکت قرار دارند.»
در خاتمه، دکتر زالی، مدیرعامل شرکت فناوری های نوین سروش سپهر مجدداً تأکید کرد که تحقق اهداف اقتصاد دانش بنیان کشور مستلزم یک مأموریت ملی است که در حوزه سیاست، زیرساخت، آموزش و پژوهش قرار دارد. او بیان کرد: «با توجه به جمعیت ما، فرصتها بسیار زیاد است. با مشارکت استراتژیک بخش دولتی و خصوصی، ایران میتواند از نقاط قوت خود برای تبدیل شدن به یک مرجع صادرکننده دانش بهره برداری کند.»